Hallo allemaal, hier is Joep. Tijd om weer eens de
blog van Kale over te nemen. Ik heb namelijk een beetje liggen denken bij het
slapen (en jullie weten, ik slaap nogal vaak) en die gedachten moet ik maar
eens kwijt. Het gaat me om het verschil tussen welzijn en welvaart. Laatst liep
Kale een beetje te mopperen op een ingezonden brief in de krant waarin voor hem
weer eens duidelijk werd dat sommige liberalen welvaart en welzijn aan elkaar
gelijk stellen. Maar dat is het natuurlijk niet. Over dat verschil heb ik eens
liggen nadenken.
Welvaart is wel duidelijk. Je hebt dan de mogelijkheid
om meer en luxere dingen aan te schaffen.
Dat is een duidelijk meetbare economische grootheid.
Welzijn is wat complexer. Om een voorbeeld te geven, ik eet en slaap graag. De welvaart zorgt er voor dat er genoeg lekker eten in huis is om mij te voeren en dat er een bank en een bed in huis staan waar ik lekker uitgebreid op kan slapen. Maar ik vind het bijvoorbeeld heerlijk om lekker in het zonnetje te liggen slapen. Dat ligt nóg lekkerder en dan lig ik nóg langer te genieten van het slapen. Dus zei ik een keer tegen Kale: “Joh, koop jij van die welvaart van jou nou eens lekker wat meer uren zon in huis, bij voorkeur schijnend op de bank of op bed.” “Dat kan ik niet,” zei Kale, “zonneschijn kan je niet kopen.” Mijn eerste reactie was om die Kale dan maar uit huis te sturen, want wat heb je dan aan hem, als hij zo’n simpele vraag niet kan beantwoorden. Maar ik besloot er over na te gaan denken. Onder het slapen natuurlijk (gelukkig scheen de zon die dag). Het begon me langzaam te dagen. Dat heerlijk liggen slapen in het zonnetje draagt in hoge mate bij aan mijn welzijn. Maar de welvaart kan daar niets aan veranderen, want die welvaart kan dus geen extra zon kopen. Dus zijn welvaart en welzijn twee wezenlijk andere dingen.
Ik had nog zo’n 12 uur slapen te gaan die dag, want ik
slaap nu eenmaal bijna 20 uur per dag. Toen ben ik nog wat verder gaan denken.
Ik was namelijk wel nieuwsgierig hoe het komt dat mensen welvaart en welzijn zo
makkelijk verwarren. Dat komt voor een deel omdat onze boekhouders en dus
managers (maar die link is een onderwerp voor een aparte blog, daar moet ik nog
een nachtje over slapen) graag alles onder controle willen hebben. Controle
begint bij alles precies weten en omdat ik Delft woon heb ik van die technische
luitjes die hier rondstappen geleerd: meten = weten. De managers en boekhouders
willen dus meten. Welvaart is veel makkelijker te meten dan welzijn, dus wordt
voor het gemak welvaart gemeten, terwijl ze eigenlijk welzijn willen weten. Als je met welvaart begint, dan klopt het vergelijk nog wel. Want ik vind eten lekker en als ik van de welvaart eten kan kopen, lopen welvaart en welzijn hand in hand. Zo ook voor een bank en een bed. Maar ja, dan wil ik in de zon gaan liggen slapen en daar gaat de schoen dus wringen. Dan klopt de vergelijking niet meer. Sterker nog, ik denk dat teveel welvaart zelfs een
negatief effect op welzijn kan hebben. Nog maar een praktijkvoorbeeld. Ik vroeg
aan die Kale om meer voer voor mij te kopen, want eten vind ik lekker en doe ik
graag. Daarop zei die Kale dat hij mij niet teveel voer wil geven, want dan
word ik dik en krijg ik gezondheidsklachten. Met die klachten zou ik dan naar
de dierenarts moeten. Daar schrok ik wel van, want ik ben een ervaren
dierenarts-ganger en ik kan je vertellen, naar de dierenarts gaan is erg slecht
voor mijn welzijn. Trouwens ook voor de welvaart van die Kale, want die moppert
altijd als ie de rekening moet betalen.
Het was nu bijna etenstijd geworden, maar ik moest mijn
gedachten nog even afmaken. Want ik merk dat heel veel mensen heel veel tijd en
moeite steken in het behouden en vergroten van hun welvaart. Daar worden de
mensen niet vrolijk van en gaan dan ook wat meer mopperen. Ze worden ontevreden
wordt dan gezegd. Dat lijkt me nou typisch iets dat niet bijdraagt aan je
welzijn, dus ik heb nu zelfs een tweede bewijs voor mijn stelling dat welvaart
en welzijn niet gelijk zijn, gevonden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten